W trudnych czasach, a takimi niewątpliwie są dla prowadzenia działalności gospodarczej ostatnie dwa lata, niejeden przedsiębiorca zapewne zadawał sobie pytanie: „czy jest sens dalej prowadzić ten biznes?”
Niestety niekiedy odpowiedź na takie pytanie bywa negatywna. Co zatem w takim wypadku zrobić, jeżeli prowadzimy spółkę z o.o.?
Likwidacja
Likwidacja spółki jest ostatnim etapem jej funkcjonowania. W jego efekcie spółka taka zostanie rozwiązana oraz wykreślona z rejestru. Rozwiązanie spółki oznacza koniec jej bytu prawnego.
Co ważne podczas procesu likwidacji spółka z o.o. wciąż istnieje i nadal może wytaczać powództwa i być pozywana. Zachowuje zatem swoją podmiotowość.
Celem procesu likwidacji jest zakończenie bieżących interesów spółki, takich jak ściągnięcie wierzytelności, wypełnienie zobowiązań, spieniężenie majątku i ewentualny jego podział pomiędzy wspólników.
Otwarcie likwidacji następuje kilku przypadkach:
- z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd
- z dniem powzięcia przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki lub
- z dniem zaistnienia innej przyczyny jej rozwiązania
Spółka w okresie likwidacji działa pod swoją dotychczasową firmą, którą z mocy prawa należy rozszerzyć o obligatoryjny dopisek „w likwidacji”. Nie trzeba robić żadnych zmian w umowie spółki.
W dalszej kolejności należy powołać likwidatorów, z tego względu że w okresie likwidacji spółki nie funkcjonuje jej zarząd. Jednakże nie ma przeszkód by likwidatorami spółki byli członkowie zarządu i tak faktycznie najczęściej się dzieje.
Otwarcie likwidacji należy zgłosić do Krajowego Rejestru Sądowego oraz zamieścić ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, a to w celu zawiadomienia ewentualnych wierzycieli spółki. Likwidacja zmierza do definitywnego zakończenia działalności. Jej celem jest zakończenie bieżących interesów spółki, spieniężenie jej majątku.
Warto mieć na uwadze, że podział majątku między wspólników, pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli może nastąpić dopiero po upływie 6 miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli. Co do zasady taki podział następuje w stosunku do ich udziałów, ale umowa może przewidywać odmiennie.
Po przeprowadzeniu procesu likwidacji likwidatorzy zgłaszają wniosek o wykreślenie spółki z rejestru. Po uprawomocnieniu się postanowienia zarządzającego wykreślenie spółka przestaje istnieć.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, likwidacja spółki musi trwać minimum 6 miesięcy od jej ogłoszenia w MSiG. Dopiero po upływie tego czasu, likwidatorzy mają prawo dokonać podziału majątku spółki.
Sprzedaż
Należy zacząć od informacji, że udziały w spółce z o.o. są zbywalne i co do zasady łatwo je sprzedać czy darować. Ta cecha spółki z o.o. jako spółki kapitałowej umożliwia wspólnikowi/wspólnikom spółki bądź proste wyjście ze spółki poprzez zbycie wszystkich udziałów, które danemu wspólnikowi przysługują, bądź do pozyskania dodatkowego kapitału, poprzez sprzedaż części udziałów na rzecz nowego udziałowca (wspólnika).
W przypadku sprzedaży wszystkich udziałów w spółce z o.o. na rzecz jednego podmiotu ich nabywca staje się jej faktycznym właścicielem i ma prawo do samodzielnego decydowania o losach spółki z o.o., np. o składzie zarządu, treści umowy spółki itp.
Opisane powyżej sytuacje dotyczą sprzedaży udziałów spółki, które składają się na jej kapitał zakładowy.
Od sprzedaży 100% udziałów należy odróżnić od sprzedaży przedsiębiorstwa spółki z o.o., lub też jej zorganizowanej części oraz majątku spółki. Należy pamiętać, że sprzedaż majątku spółki nie jest tożsama ze sprzedażą spółki jako takiej. Spółka dalej funkcjonuje w takim samym składzie osobowym (zarząd, wspólnicy), zmieniają się jedynie jej składniki majątkowe (np. sprzedawane są samochody, nieruchomości, linie produkcyjne itp.)
Nie jest wykluczone, że sprzedaż składników przedsiębiorstwa spółki lub jej majątku będzie bardziej atrakcyjna dla jej wspólników, niż całkowite wyzbycie się udziałów a tym samym pozbycie się samej spółki z o.o. W takim przypadku spółka pozostaje ze środkami finansowymi uzyskanymi ze sprzedaży jej majątku, które mogą posłużyć w nowych celach inwestycyjnych realizowanych dalej przez tą samą spółkę. Może to być jakaś forma „koła ratunkowego” zanim podejmie się decyzję o całkowitym wyjściu ze spółki lub jej likwidacji.
Sprzedaż udziałów w spółce jest nieco sformalizowana. Należy udać się do notariusza – umowa zbycia udziałów musi być bowiem zawarta w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Umowę taka można również zawrzeć w formie aktu notarialnego, aczkolwiek jest to opcja dość droga. Zawarcie umowy zbycia udziałów ustanie lub w zwykłej formie pisemnej spowoduje nieważność umowy.
Podsumowanie:
Przeprowadzając proces likwidacji możemy mieć pewność, że spółka przestanie istnieć, ale co więcej nie pozostaną po niej niezapłacone zobowiązania. Wszyscy ewentualni wierzyciele mają określony czas, w którym powinni zgłosić swoje roszczenia.
W przypadku, gdy dojdzie już do podziału majątku pomiędzy wspólników, możliwość taka tracą i nie będą mieć możliwości ich zaspokojenia. Należy pamiętać, że dotyczy to tylko spółek, które są wypłacalne (w przeciwnym razie należy skorzystać z innej drogi – upadłości lub restrukturyzacji).
Sam proces jest jednak długi i stosunkowo kosztowny.
Natomiast decydując się na sprzedaż udziałów w spółce, nie powodujemy likwidacji jej prawnego bytu a jedynie zmianę osób nią zarządzających. W tym przypadku należy jednak pamiętać o istotnej kwestii zmiany zarządu, tak by w przyszłości nie odpowiadać za przyszłe zobowiązania.
Pozostaje również opcja sprzedaży przedsiębiorstwa albo majątku spółki i uzyskania gotówki na dalszą działalność spółki z o.o.